ARTISTIEK LEIDER + CURATOR KUNSTINITIATIEF VHDG

Van eind 2012 t/m begin 2014 was ik artistiek leider/curator van kunstinitiatief VHDG in Leeuwarden. Onderstaande projecten kwamen uit mijn koker. 

Project: Social Sound

Data: 5 januari – 16 februari 2013
Locatie: De Blokhuispoort, Leeuwarden
Kunstenaars: Ferhat Özgür, Marijn van Kreij, Steven Jouwersma, Matt Stokes, Jeremy Deller, David First, Tellervo Kalleinen & Oliver Kochta-Kalleinen, Toon Fibbe, The Little Sisters of Gay Mutton, Elena Bajo, Elke Uitentuis & Nienke Jansen, Bouke Groen, Katarina Zdjelar en !Mediengruppe Bitnik.
Extra: een optreden van de Nederlandse componist Merlijn Twaalfhoven.

Popcultuur – en specifiek: muziek – leeft volop in Leeuwarden, de stad in het noorden van Nederland waar ik werkte als curator van kunstinitiatief VHDG. Er is de Academie voor Popcultuur, er zijn festivals als ‘Welcome to the Village’ en ‘Explore the North’ en veel mensen zingen in koren in de provincie Fryslân. Dus toen ik met een idee moest komen voor een eerste project voor VHDG, besloot ik dat ‘muziek’ een goed onderwerp zou zijn.

Foto’s © Pepijn van den Broeke

Social Sound ging over hoe muziek mensen bij elkaar brengt en welke rol muziek speelt in ons dagelijks leven.
Hoofdonderdeel van Social Sound was de tentoonstelling in De Blokhuispoort, een voormalige gevangenis die nu fungeert als creatief centrum en gelegen is vlakbij het Centraal Station Leeuwarden.

Sonic restaurant
Een ander onderdeel van Social Sound was het Sonic Restaurant, een concept van de Amerikaanse kunstenaar David First. Het Sonic Restaurant was gevestigd in winkelcentrum Zaailand (vlakbij Leeuwarden Centraal Station). In plaats van eten serveerde het restaurant alleen maar muziek. Met zijn concept probeert First mensen via muziek bij elkaar te brengen. Hij probeert een ‘gedeelde ervaring’ te creëren, die je niet krijgt als je in je eentje achter je computer naar muziek luistert. First kwam speciaal voor Social Sound van USA over naar Leeuwarden.

Complaints Choir
Het volgende onderdeel van het project was een nieuwe versie van het Complaints Choir, een concept van de Finse kunstenaars Tellervo Kalleinen en Oliver Kochta-Kalleinen. Kalleinen & Kochta-Kalleinen gaven de inwoners van Leeuwarden een stem, door hen via e-mail klachten te laten insturen, waarna alle klachten door ons werden verzameld en omgezet in een lied, met hulp van lokale componist Jaap Oosterwijk. De daaropvolgende 5 weken werd het lied geoefend met alle mensen die een klacht hadden ingediend en die met het insturen van hun klachten onderdeel van het klaagkoor werden. Uiteindelijk werd het lied gezongen in de openbare ruimte van Leeuwarden, met hulp van Oosterwijk en professioneel pianist Remko Wind.

Foto’s © Pepijn van den Broeke

Omrop Fryslan attended the performance of Complaints Choir Leeuwarden. The item was broadcasted on January 2013 in the K-rute programme.
Video is in Dutch.

On the 1st of February 2013 the Complaints Choir Leeuwarden performded in the city centre of Leeuwarden. Hereby the video registration of the performance. Video is in Dutch.

Samenwerking met Academie voor Popcultuur
Kunstenaars Elke Uitentuis & Nienke Jansen wilden onderzoek doen naar ‘een nieuw politiek geluid’, een nieuwe vorm van muzikaal protest, en werkten daarvoor samen met studenten van de Academie voor Popcultuur uit Leeuwarden. De kunstenaars wilden onderzoeken of ze met hulp van de studenten een nieuwe basis konden creëren voor Nederlandse protestliederen. Ondertussen was in de tentoonstelling in De Blokhuispoort een installatie aanwezig waarin Uitentuis & Jansen het publiek via geografische kaarten informatie gaven over welke soorten protesten er de afgelopen decennia in Leeuwarden waren georganiseerd, waar precies en door wie. In januari 2013 kwamen Uitentuis & Jansen samen met enkele studenten van de Academie voor Popcultuur om nieuwe vormen van politiek protest te onderzoeken. Samuel Vriezen en Quinsy Gario waren op uitnodiging van Uitentuis en Jansen ook aanwezig bij die bijeenkomst.

Omroep Fryslan did an item about the workshop that artists Elke Uitentuis & Nienke Jansen organised for and with students of the Academy for Pop Culture (Leeuwarden). The item was broadcasted on the 30th of January 2013 in the K-Rute programme.

Performance Merlijn Twaalfhoven
Het volgende onderdeel van Social Sound was de muziekperformance georganiseerd door componist Merlijn Twaalfhoven. Twaalfhoven is zeer maatschappelijk betrokken en slaagt erin mensen muziek op een andere manier te laten beleven. Zijn nieuwe project genaamd ‘The Air we Breath’ ging over de menselijke stem. Zangers met verschillende culturele achtergronden zongen samen met lokale amateurs. De voorstelling werd georganiseerd op 2 februari 2013 in De Blokhuispoort.

Foto’s © Pepijn van den Broeke

Social Sound Radio
Ook hebben we een radioprogramma gemaakt dat live werd uitgezonden door lokaal radiostation Zeilsteen Radio, eveneens gevestigd in De Blokhuispoort. Het radioprogramma werd uitgezonden op 1 februari 2013.

Foto’s © Pepijn van den Broeke

De uitzending begon om 20.00 uur en werd gepresenteerd door Sander Nieuwenhuijsen, redacteur bij NTR Radio. Hij werd bijgestaan ​​door Philippus Zandstra, voormalig muziekjournalist bij OOR en Dagblad van het Noorden (en tegenwoordig: redacteur bij NRC handelsblad. 2018).

Gasten waren:

– Evert Bisschop Boele. Associate Lector aan de Hanzehogeschool Groningen en het Prins Claus Conservatorium, Groningen. De specialisatie van Bisschop Boele is muziek als sociale praktijk en niet-westerse muziek
– Remko Wind. Pianist van het Klaagkoor Leeuwarden
– Jaap Oosterwijk. Componist van het Klaagkoor Leeuwarden lied
– kunstenaar Nienke Jansen en een student van Academie voor Popcultuur die deelnam aan de workshop van Uitentuis & Jansen

Daarnaast waren er optredens van Zinkzand en Charlie Jones’ Big Band, live uitgezonden via Zeilsteen radio.
Je kunt de Social Sound-radio hier opnieuw beluisteren: here.

Film programma
Social Sound omvatte ook een filmprogramma, samengesteld door Mare van Koningsveld. De films waren te zien bij de Academie voor Popcultuur in Leeuwarden.
– Woensdag 23 januari 2013: Over Canto. Regie: Ramon Gieling
– Woensdag 30 januari: Sound of Noise. Regisseurs: Ola Simonsson en Johannes Stjärne Nilsson
– Woensdag 6 februari 2013: We are Together. Regisseurs: Thina Simunye en Paul Taylor
– Woensdag 13 februari 2013: Songs of War: Muziek als wapen. Regie: Tristan Chytroschek.

Elke vertoning werd gevolgd door een nagesprek met kunsthistoricus/filmkenner David Stroband.

Lezingen
Ook onderdeel van Social Sound; 2 lezingen. Het lezingenprogramma werd samengesteld door Mare van Koningsveld.
– Zaterdag 19 januari: lezing + workshop door muziektherapeut Ton Turkenburg.
– Zaterdag 26 januari: lezing door professor Ad Vingerhoets.

Opera-sing-along
Verder was er op vrijdag 15 februari een Opera-meezingpartij van The Little Sisters of Gay Mutton.

Workshop bouw je eigen snaarinstrument
Op 16 februari 2013 organiseerden we een workshop van Yuri Landman. Landman staat bekend om het bouwen van op maat gemaakte gitaren/snare-instrumenten voor bands als Sonic Youth, dEUS, Blood Red Shoes. Tijdens de workshop konden deelnemers hun eigen instrument bouwen. Na afloop mochten ze de instrumenten mee naar huis nemen.

Educatie
En last but not least organiseerden we een educatieve workshop voor kinderen (door VJ-collectief Nou & Herkauw).
Kinderen moesten een verhaal bedenken dat zich in een wereld vol ruis af moest spelen. De hoofdpersoon moest op reis gaan in het Klankenland, dat werd bevolkt door excentrieke wezens en mensen. De kinderen moesten niet alleen het verhaal bedenken, maar ook de geluiden maken, waarvoor ze hun eigen instrumenten moesten bouwen, gemaakt van restmaterialen. Ook moesten ze het verhaal visualiseren, waarbij ze gebruik maakten van allerlei technieken. Ze gebruikten onder meer softwareprogramma’s als Animata, I-Stopmotion en Tagtool. Elke scène kreeg zijn eigen tekening, omgeving, personages en situatie.
Uiteindelijk kwam alles samen en leidde het tot een animatie.

Foto’s © Yvonne Blaauw

Pers
Social Sound kreeg veel persaandacht. Leeuwarder Courant schreef 7 artikelen over het project. Friesch Dagblad schreef 1 artikel. Omrop Fryslan heeft een aantal radio/tv-items over het project gemaakt. Metropolis M interviewde mij, net als VPRO programma De Avonden. Het radio-interview met De Avonden vind je: hier
Het Metropolis M interview vind je hier.

Social Sound werd mogelijk gemaakt door: Mondriaan Fonds, Gemeente Leeuwarden, VSB Fonds, SNS Reaal Fonds, Stichting Albino, Prins Bernhard Cultuur Fonds Fryslan.

 

Project: Lexicon/Leksikon
Data: 30 november 2013 – 11 januari 2014
Locatie: leeg winkelpand, Centrum Leeuwarden
Kunstenaars: Imogen Stidworthy – Jascha Blume – Koos Dalstra – Anri Sala – Lawrence Abu Hamdan – Bouke Groen

Lexicon/Leksikon was een project over accenten, dialecten en lokale talen. Hoe maken we gebruik van taal in specifieke gemeenschappen, hoe definiëren we onszelf via taal en hoe onderscheiden we ons van anderen via taal? Tenslotte; welke rol speelt taal in subculturen? Dit soort vragen vormden de basis van dit project.

Lezingen en rondleiding
Als onderdeel van het project organiseerden we ook een lezing van Onno Crasborn, over accenten in de Nederlandse gebarentaal, en een rondleiding voor doven en slechthorenden. De rondleiding werd gegeven door kunstenaar Jascha Blume, die zelf doof is. De lezing en rondleiding vonden plaats op 8 december 2013. Ongeveer 30 mensen woonden de lezing en rondleiding bij.

Daarnaast gaf dr. Bettina Beinhoff op zaterdag 21 december 2013 een lezing over ‘de invloed van houding op tweedetaalverwervingsprocessen’ en ‘de aanvaardbaarheid van accenten in sociale contexten’.

Tenslotte organiseerden we op de laatste dag van dit project (11 januari 2014) in samenwerking met het Meertens Instituut, Genootschap Onze Taal en Fryske Akademie nog een lezingenprogramma met lezingen van Mathilde Jansen, Lotte Thissen, Anne Dykstra en Marc van Oostendorp. Ook Wouter van Wingerden was aanwezig om urgente ’taalvragen’ te beantwoorden in wat wij het ‘HospiTaal’ noemden.
Presentatie: Rutger Middendorp.

Educatie
Last but not least was er een educatief programma over straattaal van kunstenaar Yvonne Blaauw. Hoe bedenk je een straattaal? Wanneer en op welke manier komen woorden van de straat in het officiële Nederlandse woordenboek terecht?
Evolueert straattaal geleidelijk? Samen met kinderen van verschillende basisscholen in Leeuwarden creëerde Blaauw een straattaalwoordenboek. De nieuwe woorden kwamen uit het straatbeeld en werden als consequentie daarvan ook weer op straat gepresenteerd. Fragmenten van de workshops waren in de tentoonstelling te zien.

Pers
Ik werd geïnterviewd door de lokale radiostations Radio Mercurius en Omrop Fryslan. Ook projectcoördinator Judith Spijksma werd geïnterviewd door Omrop Fryslan. Daarnaast volgde er een fotoreportage op Trendbeheer. Ik werd geïnterviewd door kunsttijdschrift Metropolis M.
Kunsttijdschrift Tubelight schreef een artikel over de tentoonstelling, evenals het Friesch Dagblad. Daarnaast zijn er vier artikelen over het project geschreven door de Leeuwarder Courant.

Lexicon/Leksikon werd mogelijk gemaakt door Mondriaan Fonds, Gemeente Leeuwarden, VSB Fonds, SNS Reaal Fonds, Stichting Albino, Prins Bernhard Cultuurfonds Fryslan.

 

Project: VHDG/SRV

Kunstenaar: Teun Vonk
Curator: Lennard Dost

VHDG/SRV is een project geïnitieerd door kunstinitiatief VHDG in 2013, toen ik nog curator was bij VHDG. Omdat ik het jammer vond dat VHDG niet de mogelijkheid had om een ​​residentie te creëren, kwam ik op het idee voor een mobiele residentie. Uiteindelijk heeft VHDG een oude SRV-wagen omgebouwd tot een mobiele studio. Vanaf 2014 kreeg ieder jaar een jonge kunstenaar de kans om nieuw werk te maken, gebaseerd op een reis van een maand die hij of zij met dit mobiele atelier door de provincie Fryslân maakte. Kunstenaar Teun Vonk, die ik heb geselecteerd, was de eerste kunstenaar die gebruik maakte van deze mobiele studio. Vonk vertrok op 30 augustus 2014 voor een reis van een maand. De resultaten werden van 27 september – 11 oktober 2014 gepresenteerd in De Blokhuispoort (Leeuwarden, Nederland).
www.vhdg.nl

Pers

Omroep Fryslan maakte een reportage over VHDG/SRV.

VHDG/SRV werd mogelijk gemaakt door Gemeente Leeuwarden, Provincie fryslan, Leeuwarder Ondernemers Fonds, Stichting Doen, Leeuwarden 2018 en Prins Bernhard Cultuurfonds.