Noordkaap
PROJECTASSISTENT + HOOFDREDACTEUR MAGAZINE
In 2011-2012 onderzocht kunstinitiatief Noordkaap (Dordrecht, Nederland) de opkomst van het populisme in Europa. Als onderdeel van dit onderzoek werden verschillende Europese steden bezocht: Istanbul, München, Keulen, Lissabon, Boedapest. In deze steden wilde Noordkaap onderzoeken hoe het populisme zich manifesteerde en hoe kunstenaars omgingen met de opkomst van het populisme. Kunstenaars werd gevraagd te reageren op lokale fenomenen, gewoonten en actuele ontwikkelingen in de samenleving. Kunstinitiatief Extrapool (Nijmegen, Nederland) werd door Noordkaap uitgenodigd om ook naar München en Istanbul te komen en ter plekke geluidskunstwerken en behang te presenteren.
Curatoren van het onderzoeksproject van Noordkaap waren Jan Kryszons en Katja Diallo.
Ik hielp Noordkaap als projectassistent en vergezelde het team op de reizen naar München, Keulen en Istanbul. Ik was hoofdredacteur van de eerste drie publicaties die uitkwamen, interviewde verschillende kunstenaars voor de camera, hielp bij het aanvragen van fondsen, enzovoort.
Noordkaap in München
De Europese tournee begon met de tentoonstelling ‘Adios Holanda’ in München, Duitsland.
Kunstenaars: Achim Mohné/ Uta Kopp: REMOTEWORDS (DE), Hans van den Ban (NL), Nada van Dalen (NL), Extrapool (NL): Anna McCarthy (UK) en Rumpeln (DE), Fabian Hesse (DE), Daan den Houter (NL), Tassilo Letzel (DE), Tirzo Martha (AN), Filippo Minelli (IT), Federico d’ Orazio (IT), Abner Preis (VS) en Yvo van der Vat (NL), Ron Petrol ( DE), Tim Wu en Piko Be (DE).
Curatoren: Katja Diallo & Jan Kryszons
Video
Video item over het Adios Holanda project dat Noordkaap in München heeft uitgevoerd. Voor de video heb ik kunstenaars Tirzo Martha, Yvo van der Vat, Nada van Dalen en Fabian Hesse geïnterviewd.
Camera: Jan Kryszons/Jeanne van der Horst. Editing: Jan Kryszons/Jeanne van der Horst.
Kunstenaar Abner Preis transformeerde een speelveld naast kunstruimte WhiteBOX (München) tot een Superhero booth camp. Lokale kunstenaar Tassilo Letzel organiseerde fietstochten naar zijn favoriete plekken in de stad, plekken die mooi illustreerden hoe de stad de afgelopen jaren getransformeerd is. Fabian Hesse deed een prestatiemarathon, waarin hij het Burgerlijk Wetboek van Duitsland voorlas. Terwijl Nederlands kunstenaar Daan Den Houter lokaal publiek uitnodigde om met hem in gesprek te gaan aan zijn enorme stammtisch.
Noordkaap in Istanbul
Kunstenaars: Hans van den Ban – Johannes Brechter (DE) – Nada van Dalen – Susi Gelb (DE) – Daan den Houter – Tassilo Letzel (DE), Ferhat Özgür (TR). Extrapool invited: Ivette Mrova Zub (NL/PL) en Piotr Kurek (PL)
Curatoren: katja Diallo & Jan Kryszons
De tweede stad die we bezochten was Istanbul. In Istanbul exposeerde Noordkaap niet in een traditionele kunstruimte, maar organiseerde het een programma in een gele zeecontainer, die voor de Mimar Sinar Universiteit voor Schone Kunsten werd neergezet (adres: Meclis-i Mebusan Caddesi No.2) . De titel van het project verwees rechtstreeks naar deze locatie: Meclis-i-Mebusan. Als onderdeel van het project werden ook in Istanbul verschillende activiteiten georganiseerd in de openbare ruimte. Het project omvatte tevens vertoningen van video’s van Turkse artiesten.
Foto’s © Roel Weenink
Zeven kunstenaars creëerden ter plekke nieuw werk, verwijzend naar specifieke elementen in Istanbul en de Turkse samenleving als geheel. De optredens en acties werden op camera vastgelegd. In de weekenden van 16 en 17 september 2011 en 23 en 24 september 2011 werden de video’s vertoond buiten bij de universiteit. Op 16 september begon het met optredens van Piotr Kurek en Ivette Mrova Zub, beiden uitgenodigd door Extrapool. Kurek maakte een ‘hoorspel’ waarin je fragmenten van politieagenten kon horen praten, maar ook persoonlijke verhalen van migranten hoorde. Ook werd een film vertoond van kunstenaar Johannes Brechter, die een poppentheatervoorstelling maakte over de Turkse karakters Karagöz en Hacivat, de twee hoofdpersonen van het traditionele Turkse Schaduwspel dat tijdens het Ottomaanse Rijk erg populair was. Eerder voerde Brechter zijn toneelstuk op in de straten van Istanbul, waarbij hij de personages onder andere liet discussiëren over het belang van kunst. Kunstenaar Tassilo Letzel organiseerde een stadstour via het openbaar vervoer. Tijdens de vertoning werd de videodocumentatie getoond.
Tijdens de screening werden ook twee video’s van kunstenaar Ferhat Özgür vertoond.
In ‘I can Sing’ (2008) playbackte een vrouw het nummer ‘Halleluja’ van Leonard Cohen terwijl ze stond voor nieuwbouwwijken in Ankara, een stad waar de transformatie overal zichtbaar is. In de andere video, genaamd ‘Metamorphosis Chat’ (2010), was te zien hoe een Turkse vrouw bezoek kreeg van haar buurvrouw, die een meer traditionele kledingstijl had. De twee vrouwen wisselden van kleding, terwijl ze elkaars wereldbeelden bespraken. De manier van filmen verwees naar die in Turkse soapseries.
Video:
Video item over het Meclis-I-Mebusan project dat Noordkaap in 2012 in Istanbul organiseerde. Voor deze video interviewde ik Turkse assistenten Guclu Polat & Cigdem Asatekin en deed ik interviews met kunstenaars Ferhat Ozgur, Burak Delier, Ivette Mrova Zub en Johannes Brechter. Camera: Jan Kryszons. Editing: Jan Kryszons/Jeanne van der Horst.
Noordkaap in Keulen
Kunstenaars: Arturo Hernández Alcázar (Mexico City), Hans van den Ban (Amsterdam), Nada van Dalen (Dordrecht), Dan Dryer (Keulen), Foundland (Amsterdam), Fabian Hesse (München), Oliver Kunkel (Keulen), Daan den Houter (Rotterdam), Filippo Minelli (Brescia), Federico D’Orazio (Den Bosch/ Bangkok) en Art van Triest (Utrecht)
Curatoren: Katja Diallo & Jan Kryszons
De derde stad die we bezochten was Keulen, een stad waar de laatste jaren veel ophef is geweest over de bouw van een enorme moskee. Deze keer was ik alleen hoofdredacteur van de Keulse editie van Noordkaap Times.
Foto’s © Roel Weenink
De opening van de tentoonstelling vond plaats op 3 februari 2012. Er waren onder meer filmvertoningen en optredens van Phillip Ruch (Zentrum für Politische Schonheit), Hall & Rauch en Ron Benzine. De tentoonstelling duurde tot en met zondag 5 februari 2012. Op de laatste dag was er een optreden van kunstenaar Nada van Dalen.
Video:
Item over het project dat Noordkaap in Keulen (Duitsland) heeft uitgevoerd. Camera: Jan Kryszons. Redactie: Jan Kryszons/Jeanne van der Horst.
Noordkaap Times
Bij elke stad waar Noordkaap aanwezig was, verscheen er een nieuwe versie van de Noordkaap Times. In deze krant – waarvan de vormgeving verwees naar die van populistische kranten uit de landen die we bezochten – stonden onder andere columns en artikelen geschreven door kunstenaars, onderzoekers en schrijvers.
De Adios Holanda-publicatie. In de krant stonden oa artikelen van Machteld Leij, Merijn Oudenampsen, Macha Roesink.
De Meclis-I-Mebusan-publicatie. In de krant staan onder meer artikelen van oa Bas Heijne, Pelin Tan, Wouter Osterholt & Elke Uitentuis, Jonas Staal.
De Keulen-publicatie. In de krant stonden onder meer artikelen van Benjamin Durr, Lotje Dercksen, Frank en Maarten Meester.